Coronaperikelen op het duivenhok

Omdat ons dagelijks leven thans volledig wordt beheerst door de Coronaviruspandemie met alle ellende van dien, krijg ik veel vragen over wat nu wel of niet te doen met onze duiven in afwachting van de start van het duivenseizoen. De kans dat we met onze oude duiven nog aan het vliegen komen, lijkt niet zo groot. Dan maar hopen dat ergens in mei-juni de lichten op groen gaan voor in ieder geval de jonge duiven. Veel zal afhangen van de ontwikkeling van de Corona-infectie in en rondom ons land. Als we naar China kijken heeft het daar toch zeker 4 maanden geduurd voordat het normale leven weer een beetje op gang kwam.

China

Omdat ik heel goede vrienden in China heb, wist ik al snel dat het in Wuhan behoorlijk uit de hand aan het lopen was. Daar was het veel erger dan wat we hier op de journaals hoorden en zagen. Maar daar moesten de artsen-specialisten ook het hele proces ‘leren’, van symptomatologie tot diagnostiek en behandeling. Dat hele scenario kreeg de rest van de wereld op een presenteerblaadje aangereikt, maar er werd een beetje schouderophalend over gedaan in het algemeen, ondanks dat een aantal gerenommeerde virologen al jaren waarschuwen voor een nieuwe pandemie. Maar omdat de Coronavirussen SARS en MERS geen pandemie werden, was de politiek niet goed voorbereid. Midden februari was ik op een FCI-congres in Qatar en zag op tv-stations hoe het Coronavirus om zich heen greep op een cruiseschip. Dat had wederom een wake up call moeten zijn, achteraf praten is altijd gemakkelijk. Ik schreef daarover een column op 16 februari onder andere over het belang van spreiden van de besmetting en quarantaine (isolatie) van de potentiële dragers en zeker klinisch zieke patiënten. Wat er nu in bejaardentehuizen gebeurt, is vergelijkbaar met de situatie op een cruiseschip. Mensen dicht bij elkaar in gesloten ruimten. Voor onze duiven geldt hetzelfde. Wat heb ik vaak in de hele wereld, van Zuid-Afrika tot China en USA en natuurlijk Europa, grote uitbraken van PMV-virus gezien. Ook met wisselende symptomen trouwens.

Virussen

Quarantainestations voor duiven zijn enorme bronnen van verspreiding van vooral virussen, met name dus PMV. En als de veterinaire autoriteiten mij dan zeggen dat een aantal van die jonge duiven die doodgingen zenuwverschijnselen hadden, dan is mijn reactie onmiddellijk: PMV!! Antwoord van de ambtsdierenarts (die er de ballen verstand van heeft) “nee, geen PMV maar circovirus”… “Ehh, pardón”, hoe moet je dan reageren? Ik viel van mijn stoel en zei politiek correct: “aha, dat noemen we bij ons PMV”. Einde discussie.
Dit verhaal maakte ik mee in Zuid-Afrika een aantal jaren geleden. Dierenartsen-specialisten die met grote groepen dieren werken, hebben in principe meer verstand van epidemieën en zelfs pandemieën (als je internationaal werkt) dan huisartsen. Wat dat betreft kun je ook van (internationale) duivenziekten veel leren op het gebied van epidemiologie. De gerenommeerde viroloog prof. dr. Ab Osterhaus is trouwens dierenarts en hij is samen met dr. Roel Coutinho en prof. dr. Goudsmit één van de specialisten die het scenario dat zich over de wereld voltrekt, heeft voorspeld in het begin van deze eeuw! Icoon Bill Gates voorspelde dit rampscenario trouwens ook al lang geleden!!

Infectiedruk

Waar je niemand over hoort praten is het fenomeen van de infectiedruk, iets wat we bij duiven zo goed kennen, ik schreef daar vaker over. De vraag is hoeveel viruspartikeltjes (of bacteriën) moet je binnenkrijgen om besmet te worden en ziek te worden? Met andere woorden: is één partikeltje al voldoende of krijgen we in een epicentrum (carnaval, wintersport après-ski en bejaardentehuizen en ziekenhuizen) logischerwijze gemakkelijker één partikeltje binnen of een aantal tegelijk, en hoeveel heb je dan nodig om ziek te worden? Dat is mede afhankelijk van je algemene weerstand, maar ook van hoe snel je specifieke weerstand opbouwt, vandaar het grote verschil in ziektesymptomen van dit Coronavirus. Dit geldt trouwens ook voor onze duiven.

PMV

Vergeleken met PMV bij onze duiven, zijn er grote verschillen. PMV is veel besmettelijker en de incubatietijd kan veel langer zijn en de symptomen zijn gevarieerder tegenwoordig wat de diagnose soms lastig maakt, temeer omdat er maar een paar laboratoria zijn die het mogen en willen onderzoeken omdat het een meldingsplichtige ziekte is. Er zijn tegenwoordig veel nieuwe vaccins tegen allerlei virussen bij onze duiven. Wij hebben er enkele getest met grote groepen duiven, zelfs honderden op meerdere hokken met zelfgemaakte protocollen en geselecteerde duivenmelkers. Over de combinatie PMV/Herpes zijn wij alvast niet enthousiast (onderzoeken van enkele jaren geleden en een continu follow-up).
Ik acht het resultaat van deze onderzoeken veel betrouwbaarder dan een onderzoek van een wetenschapper in een labo met, zoals meestal gebruikelijk, proefmodellen met zeer weinig duiven! Vooral in België zijn dit soort nieuwe vaccins populair. Ik zag alvast weer een paar belangrijke hokken in België met grote problemen van Ornithose/Herpes, die geënt waren met het combivaccin (PMV/Herpes)!

Rotavirus

Het nieuwe Rota-combivaccin zijn we nu aan het testen. Rotavirus blijkt bij onderzoek helemaal niet een nieuw virus te zijn. Het bestaat al zolang als het ‘adeno-coli’-syndroom bestaat volgens onze Duitse collega’s. Zij kwamen op het idee om specifiek naar dit virus te gaan zoeken bij Duitse duiven (ziek of dood materiaal van opgeslagen weefsel van lang geleden gestorven duiven) naar analogie van de zware Rotavirusinfectie in Australië (Victoria) van 2017. Daar veel sterfte bij oude en later ook jonge duiven! Als het zo is dat het ‘adeno-coli’-syndroom identiek is aan Rota A virusinfectie, bestaat dat virus al meer dan 40 jaar bij onze duiven. Ik vind dat, met alle respect voor de Duitse en Poolse onderzoekers, moeilijk om te begrijpen gelet op de etiologie (ontstaanswijze) en het zeer wisselende verloop van de ziekte!

Zodra ik meer informatie heb over de waarde van het Rota-combivaccin zal ik u dat mededelen.  Laten we hopen dat het helpt tegen de soms niet begrepen plotselinge sterfte van jonge duiven in nog prima conditie. Ik heb vastgesteld dat dit ook vaak PMV betreft zonder symptomen, doodsoorzaak uitdroging binnen zéér korte tijd, waarschijnlijk ten gevolge van nier- en of leverproblemen!!
Belangrijkste advies voor u, duivenliefhebber, is: enten tegen PMV vanaf 4-6 weken en daarna om een hogere immuniteit te krijgen (boost) nog eens enten 4-6  weken later.

Trichomoniase en Hexamitiasis

Denk ook aan Trichomoniase en Hexamitiasis. Hiertegen werkt hetzelfde geneesmiddel. Er bestaan uitstekende, uiteraard officieel geregistreerde diergeneesmiddelen. Ik zou dat aanbevelen op verse eieren gedurende circa 6 dagen (onderzoek van ondergetekende, afstudeerproject bij dr. Stam in 1971 Universiteit Utrecht).

Hokken

Zorg voor de rest, nu onze hokken zo vol zitten met potentieel hoge infectiedruk van van alles en nog wat, dat de hokken droog en luchtig zijn, zonder tocht. Lichte ornithoseklachten behandelen we in principe niet in deze tijd buiten het speelseizoen (vergelijkbaar met ‘kindercrèche’-ziekten), maar laat het niet uit de hand lopen. Bij doodzieke (jonge) duiven zo snel mogelijk uw gespecialiseerde dierenarts raadplegen. Gelukkig hebben we in Nederland en België de beste duivenspecialisten van de wereld en uitstekende wettelijk geregistreerde diergeneesmiddelen!

P.S.  Het zou interessant zijn om ook bij onze duiven gericht naar Coronavirussen te zoeken, omdat er bij veel diersoorten zoveel verschillende Coronavirussen circuleren. In die context zou het heel boeiend zijn of er in dat geval een soort van kruisimmuniteit zou kunnen worden opgewekt!

BELGICA DE WEERD B.V. I Postbus 4607 I 4803 EP Breda I Nederland
T +31 76 560 02 22 I F +31 76 565 35 70 I info@belgicadeweerd.com I www.belgicadeweerd.com