Al enige jaren zijn er combivaccins op de markt tegen virusziekten als Paramyxo, Herpes, Adeno. Er worden ook Circovirus-vaccins aangeboden voor duiven en er is ook een nieuw Paratyfusvaccin.

Combivaccin RP

Het laatste nieuwe vaccin dat ook alweer een paar jaar op de markt is, is het combivaccin RP wat staat voor de twee virusziekten Rota en Paramyxo. Op verzoek nu van de IVPA , dat is de Internationale Associatie van Duivendierenartsen waar ik overigens ook lid van ben, wordt aan een aantal geselecteerde duivendierenartsen gevraagd om hun ervaringen met deze nieuwe entstoffen met hen te delen.
Inmiddels, geachte lezer, heeft u uit de media vernomen hoe dat een beetje in zijn werk gaat met het ontwikkelen en testen van vaccins tegen virussen, in casu het coronavirus COVID-19. Daarvan weten we nu dat we voor een aantal potentiële vaccins in de testfase zitten, zgn. fase-3, en daarin worden talloze vrijwilligers getest. Begin 2021 komen er vaccins tegen COVID-19 beschikbaar als je het nieuws aandachtig volgt. De hamvraag is natuurlijk: hoe effectief zijn die vaccins en hoe veilig zijn ze voor de ontvangers ervan.

Voor duivenvaccins gelden natuurlijk dezelfde vragen en dat is nou precies waarover ik het met u wil hebben. Chronologisch zal ik de diverse vaccins overlopen.

Paramyxo-vaccins

Ten eerste de vaccins tegen Paramyxo (PPMV-1, hetgeen betekent Pigeon Paramyxovirus type 1). Vanaf 1982, toen ik de ziekte Paramyxo voor het eerst zag in Nederland, moesten we ons redden met pluimveevaccins tegen NCD  (Newcastle disease oftewel Pseudo vogelpest, ook een Paramyxo type 1 virus). Dat waren witte inspuitbare vaccins, ‘gemaakt’ van het gedode virus op basis van minerale olie om het weefsel te beschadigen opdat de entstof beter zou aanslaan. In te spuiten onder de huid (subcutaan). Normaal gesproken wordt het vaccin in de nek ingespoten onder de huid met de naald naar achteren.

La Sota-vaccin

Ook was er een vaccin via het drinkwater, het zogenaamde La Sota-vaccin voor pluimvee, gemakkelijk toe te dienen, maar de werking was kort en de immuniteit was laag! Er werden hierbij in het bloed geen zogenaamde antilichamen aangetoond, met een mooi woord seroconversie.
Verondersteld wordt een lokale weefselimmuniteit, beter is het om dit vaccin te druppelen in ogen en neus, maar wij adviseren deze methode uitsluitend voor noodgevallen, dus uitbraken bij kweekduiven met kleine jonkies omdat de immuniteit te laag is en te kort aanhoudt. Van de duiven-PMV-vaccins zijn er de witte olie-adjuvans vaccins én de waterige vaccins op een andere basis dus! Die waterige vaccins geven nauwelijks entknobbeltjes, de olie-adjuvans vaccins in een paar procent van de geënte duiven die je alleen maar kunt voelen als je zeer geoefend bent! Qua werking ontlopen ze elkaar nauwelijks. Tot hier toe is dit een bekend verhaal.

Adeno-entstoffen

Dan werden er door collega’s Adeno-entstoffen voor kippen gebruikt met de gedachte en de hoop dat dit zou kunnen werken bij het ‘Adeno-coli syndroom’ bij jonge duiven, ook vaak kortweg genoemd Adeno (B) en Coli (NL). Dit vaccin voor de kippen is genaamd EDS-vaccin wat zoveel betekent als Egg Drop Syndrome, oftewel ‘minder eierenleg-syndroom’, veroorzaakt door een Adenovirus, maar van een heel ander type en daarom werkt dat bij duiven helemaal niet.

Circovirus-vaccins

Dan zijn er collega’s die Circovirus-vaccins promoten, maar hiervoor geldt naar mijn overtuiging dat ook die niet werken. Het gaat hier over een varkensvaccin en ook dat is weer een heel ander virus dan het Circovirus van duiven, en overigens hebben zoveel jonge duiven een probleemloze latente besmetting van Circovirussen (Bursa Fabricius), dat een duivenvaccin hiervoor apart ontwikkelen niet zinvol lijkt. Ik vermoed dat de nu op de markt circulerende Circovirus-vaccins gewoon afgevulde flacons zijn van het varkensvaccin.

PHA-vaccin

Vervolgens zijn er de laatste jaren combivaccins op de markt gekomen tegen Paramyxo én Herpes en of dat het nog niet was, heeft dezelfde firma (producent) er een 3-voudig combivaccin aan toegevoegd, genaamd Paramyxo, Herpes, Adeno kortweg PHA genaamd.

Nu heb ik al jarenlang vaccins getest op werkzaamheid en veiligheid en met betrekking tot Herpes en Adeno was dat geen feestje, de werkzaamheid was NIHIL, maar wat ik thans in 2020 meegemaakt heb met het PHA-vaccin is dramatisch. Ja, tegen P (Paramyxo) helpt het wel, maar tegen Adeno en Herpes helemaal niet, niets, nul, niente! Maar wat veel erger is, is dat een aantal duiven na deze inenting juist de dodelijke Herpes kregen. Ik werd hiermee geconfronteerd bij een aantal Belgische topliefhebbers waar tientallen jongen vanaf een week of zes doodgingen met de zeer klassieke. symptomen als gele velletjes in de bek en korstjes in de beide ogen en sterfte binnen 5 dagen. We lieten de diagnose ten overvloede nog bevestigen via de PCR-methode bij een top Labo in België. Nooit zag ik zoveel gevallen van deze Herpes als dit jaar!! Gemakshalve noem ik dit ziektebeeld (uitsluitend bij jonge duiven) Herpes 2.

1. Jonge duif met klassieke Herpes-symptomen (Herpes 2)

Ik sprak met mijn collega prof. Ab Osterhaus over het Herpesvirus in het algemeen en specifiek bij duiven. Hij zag een vaccin hiertegen evenmin zitten, mede omdat zoveel duiven gewoon probleemloos latent drager zijn van deze ziekte.